Teknopark Firmalarına Sağlanan Teşvikler ve Vergi Avantajları

Günümüz iş dünyasında Ar-Ge ve inovasyon, rekabet avantajı sağlamanın en güçlü yollarından biri haline geldi. Bu doğrultuda devlet destekli teknoloji geliştirme bölgeleri olan teknoparklar, girişimciler ve firmalar için benzersiz fırsatlar sunuyor. Özellikle yazılım, bilişim, elektronik, biyoteknoloji ve mühendislik alanlarında faaliyet gösteren firmalar, teknoparklara dahil olduklarında önemli teşvikler ve vergi avantajları elde ediyor. İşte tam bu noktada teknoparklarda faaliyet gösteren firmalar hangi teşviklerden yararlanabiliyor? Bu vergi avantajları ne kadar süreyle geçerli? merak ediyorsanız, içeriğimize göz atabilirsiniz. Hepinize keyifli okumalar ve iyi günler dileriz.

Teknopark Firmalarına Sağlanan Teşviklerin Önemi

Teknopark firmalarına sağlanan teşviklerin önemi, hem ülke ekonomisinin kalkınması hem de teknoloji tabanlı girişimciliğin desteklenmesi açısından son derece büyüktür. Bu teşvikler; Ar-Ge ve yazılım faaliyetlerinde bulunan firmaların mali yüklerini azaltarak, inovatif projelere daha fazla kaynak ayırmalarını mümkün kılar. Aynı zamanda da gelir ve kurumlar vergisi muafiyeti, SGK işveren payı desteği, gümrük vergisi ve KDV istisnaları gibi avantajlar sayesinde işletmeler, rekabet güçlerini artırırken aynı zamanda sürdürülebilir büyüme sağlayabilir. Bu tür destekler, yalnızca bireysel firmalara değil, genel anlamda teknolojik dönüşüme, yüksek katma değerli üretime ve nitelikli istihdam artışına da katkı sunar. Dolayısıyla teknopark teşvikleri, sadece bir finansal kolaylık değil; bilgi ekonomisine geçişin stratejik bir aracıdır.

Teknopark Firmalarına Sağlanan Teşvik ve Hibelere Nasıl Başvurulur?

Teknopark firmalarına sağlanan teşvik ve hibelere başvurmak için öncelikle bir teknoloji geliştirme bölgesinde (TGB) faaliyet göstermek üzere ilgili teknoparka resmi başvuru yapılması gerekir. Ardından başvuru sürecinde iş planı, Ar-Ge projesi detayları ve firma bilgileri teknopark yönetimine sunulmalı ve kabul edilen firmalar, teknopark bünyesinde yer alarak vergi avantajlarından ve devlet destekli hibelerden faydalanma hakkı kazanır. Böylelikle firmalar, TÜBİTAK, KOSGEB, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı gibi kurumların sağladığı hibe ve teşvik programlarına başvuruda bulunabilir. Bu başvurular genellikle çevrimiçi platformlar üzerinden yapılır ve projeye dair detaylı bilgi, bütçe planlaması, zaman çizelgesi gibi belgelerin eksiksiz hazırlanması gerekir. O nedenle de başarılı başvuru süreci için hem teknopark yönetiminden danışmanlık almak hem de proje hazırlığında profesyonel destek almak, onay şansını artırır.

Teknopark Teşviklerinden Yararlanmak İçin Hangi Şartları Yerine Getirmek Gerekiyor?

Teknopark teşviklerinden yararlanabilmek için organizasyon ve teknik şartları yerine getirmeniz gerekir. Bunun dışında firmaların kanuni şartları taşıması istenir. Bu bağlamda teknopark teşviklerinden yararlanmak için gerçekleştirilmesi gereken şartlar şunlardır;

1. Firmanın faaliyet konusunun yazılım, Ar-Ge, yazılım ya da tasarım olması gerekir.
2. Firmanın teknopark bölgesine resmen kabul edilerek ofis tahsis edilmiş olması istenir. Kira sözleşmeleri, faaliyet sözleşmeleri imzalanması gerekir. Satış, pazarlama ve üretim işleri teşvik kapsamında yer almaz.
3. Teşvik ve hibelerden faydalanmak içinse personel teknopark ofisinde etkili olarak çalışmalıdır. Teknopark sınırlarındaki işlerde vergi muafiyeti söz konusudur.
4. Firma teşvik isteminde bulunmadan önce projesini sunmalıdır. Yeniliklere açık ve geliştirilebilecek projeler teşvik için idealdir. Teknik detaylar ve iş planı belirlenmiş, tanımlanmış faaliyetlerin yürütülmesi istenir.
5. Personel bildirimleri zamanında ve eksiksiz olarak yapılmalıdır. TGB bilgi sistemine çalışan personel listesi faaliyetleri bildirilmelidir.
6. Yıllık faaliyet raporu ve 6 aylık faaliyet raporu hazırlanmalıdır. Bu raporlara inceleme ve denetim sırasında Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı bakar.
7. Teşviklerin usulüne uygun biçimde kullanılması gerekir. Kayıt dışı yapılan işler, personel bildirimi olduğu tespit edilirse geriye dönük cezai işlem uygulanabilir, teşvikler iptal edilebilir.
8. Ar-Ge ve yazılım projelerinden kazandıklarınız gelir vergisi, kurumlar vergisi muafiyeti kapsamındadır.

Bunlar dışında ofis kullanımı, muhasebe, ticaret sicili olması gibi ek şartlar da başvuru için gerekebilir. Firmanın mevcut durumunu gösteren Teknopark teşvik uygunluk raporu ve uygunluk kontrol listesi teşviklere ulaşabilmek için gereklidir. 

4691 Sayılı Kanun Gereğince Firmalara Uygulanacak Muafiyet Ve İstisnalar

4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu kapsamında Türkiye’deki Teknopark firmalarına vergi istisnası ve muafiyet tanınmaktadır. Bu kapsam doğrultusunda firmaların kalkındırılması ve çalışanlara destek sunulması şeklinde olan teşvikler Ar-Ge, tasarım faaliyetleri ve yazılım çalışmalarını artırmaya ilişkindir. Aşağıda 4691 sayılı kanun gereğince firmalara uygulanacak muafiyet ve istisnalar yer almaktadır.

Teknopark firmalarına özel olarak sunulan avantajların yanı sıra kamu kurumlarının da destekleri projelere göre verilmektedir. Finansal kaynak, hibe, düşük faiz oranı, bürokraside esneme gibi bir dizi kolaylık sağlanır. Teknopark firmalarının alabileceği teşvik ve hibe şekilleri sıralı olarak yer alır.

• Firma ve Girişimcilere Gelir ve Kurumlar Vergisi Muafiyeti

4691 sayılı kanuna göre firmalara ve girişimcilere uygulanan Gelir ve Kurumlar Vergisi istisnası Teknopark’ta yürütülen yazılım, Ar-Ge ve tasarım faaliyetleri ile sağlanan kazançlarda uygulanır. Muafiyet süresi yasal uzatma olmadığı takdirde 31.12.2028 tarihine kadardır. %100 gelir vergisi ve kurumlar vergisi istisnası şeklindedir.

• Ar-Ge Personeline Gelir Vergisi Muafiyeti

Personel gelir vergisi stopaj muafiyeti ise aynı kanunun geçici madde 2/b fıkrasında düzenlenmiştir. Teknopark içinde Ar-Ge, yazılım ve tasarım faaliyetleri yürüten personelin maaşına ilişkin kesilecek gelir vergisi devlet tarafından ödenir. Buradaki en önemli şart fiilen Teknopark’ta çalışma zorunluluğudur. Aynı zamanda uzaktan çalışma oranı en fazla %20 olan personellerde aynı şekilde stopaj uygulanacaktır.

• KDV Muafiyeti 

Geçici madde 2/c fıkrasınca Teknoparkta geliştirilen yazılım ürünlerinin Türkiye’de satışında KDV alınmaz. Ancak yazılımın Teknopark’ta geliştirilmesi zorunludur. Eğitim yazılımları, oyun yazılımları, ERP, CRM ve muhasebe yazılımları KDV muafiyetine tabi yazılımlara örnektir.

• Sigorta Prim Desteği

SGK işveren payının bir bölümü ise devlet tarafından karşılanır. Yapılan personel bildiriminin Ar-Ge ile tasarım faaliyetleri kapsamında olması zorunludur. Yaklaşık olarak SGK işveren payının %50’si destek kapsamında Teknopark firmalarından alınmaz.

• Destek Personeline Gelir Vergisi Muafiyeti

Destek personelleri; muhasebe ve idari işlerde görev alan, insan kaynakları sorumlusu ve sekreter ile büro memurlarıdır. Teknoparkta çalışan destek personelinin %10 için de gelir vergisi muafiyeti imkanı sunulmuştur.

• Gümrük Vergisi Muafiyeti

Ar-Ge ekipmanları ve teçhizatının yurt dışından getirilmesi durumunda gümrük vergisi muafiyeti imkanı sunulur. Destek personeli ve Ar-Ge çalışanları ile yapılan sözleşmelerde damga vergisi alınmamaktadır.

• Öğretim Üyelerine Sağlanan Destekler

Teknoparkta çalışan öğretim üyelerine sağlanan destekler ise çok yönlüdür. Bu destekler genel olarak şu şekildedir;

1. Üniversitelerde çalışan profesör, doktor ve doçentlerin Teknoparkta şirket kurma hakkı vardır. Şirket kurabildikleri gibi görevlerinden ayrılmadan girişimcilik yapıp ortak olabilirler.
2. Teknopark’ta yürütülen projeler için çalıştıklarında üniversite yönetim kurulu kararı ile izinli sayılırlar. Bu sayede özlük haklarını kaybetmezler.
3. Gelir getiren projelerde yer alıp ek gelir elde edebilirler.
4. Danışmanlık gelirlerinden vergi muafiyeti avantajları vardır.
5. Laboratuar, alt yapı ve ofisleri öncelikli olarak kullanma haklarına sahiplerdir.
6. TÜBİTAK, TTO ve KOSGEB desteklerine erişme kolaylıkları vardır.
7. Geliştirdikleri patentlerin lisans alması veya ticari gelir getirecek düzeye ulaştırılması sonucunda %30 ile % 50’ye kadar gelir paylaşımı hakları vardır.

• Bölge Dışı Çalışma İzni

Teknoparkta faaliyet gösteren firmaların zorunlu hallerde Teknopark dışında çalışma yapabilmesi için bölge dışı çalışma izni alması zorunludur. Bu iznin alınması halinde Teknopark dışında çalışılsa da teşviklerden yararlanmak mümkündür. Laboratuvar erişimi, eğitim ve saha çalışması, müşteri ile entegrasyon çalışması ya da donanım veya test ortamı gerekliliği bölge dışı çalışma izni alınmasına olanak tanır.

• Teknolojik Ürün Yatırım İzin Desteği  

Teknoparkta geliştirilse de satışın yapılabilmesi ve Teknopark dışında ticarileşebilmek için verilen destektir. Bu destekte amaç Ar-Ge aşaması biten teknolojik ürünlerin üretime geçirilmesi için firmaları teşvik etmektir. Bunun içinde projenin ticarileşmeye hazır olduğunu gösterir evrakların sunulması ve rapor edilmesi gerekir.

• Yabancı Uyruklu Personel Çalıştırma Kolaylığı

Teknopark bölgelerine nitelikli iş gücünü çekebilmek amacıyla firmalara yabancı uyruklu personel çalıştırma kolaylığı sunulur. Yabancı uyruklu personel çalıştırma kolaylığı kapsamında;

1. Çalışma izni kısa sürede verilir.
2. Ar-Ge ve nitelikli personel için onay süreci önceliklidir.
3. Gelir getiren projelerde yer alıp ek gelir elde edebilirler.
4. Yabancı işçi çalıştırma kotası esnetilir ya da kaldırılır.
5. Uzaktan çalışma izni verilebilir. (çevrimiçi çalışma gibi)
6. Üniversite mezuniyetine ilişkin YÖK denklik belgesi istisnası getirilebilir.

• Yabancı Yatırımcıların Teşvik Edilmesi  

Yabancı sermayeyi ülke içine çekip yazılım, Ar-Ge ve yüksek teknolojili üretime yönlendirmek için özel teşvikler verilir. Bu teşvik kapsamında;

1. Ofis alanı tahsisi, ihracat destekleri, çalışma izni kolaylığı, personel gelir vergisi istisnası, kurumlar ve gelir vergisi muafiyeti, Teknoparkta şirket kurma kolaylığı, yatırım teşvik belgesi aşarak muafiyetlerinden yararlanma, KOSGEB ve TÜBİTAK desteklerine erişim gibi avantajlar sunulur.

• Temel Bilimler Desteği  

Matematik, biyoloji, kimya ve fizik mezunlarının istihdam edilmesini sağlamak ve bilgi birikimlerini sektöre aktarmaları için destek sunulur ve kişi başına en fazla 2 yıl süre maaş desteği verilir. 2 yıl süre ile aylık asgari ücret brüt tutarının %100’üne kadar destek verilir Böylece. devlet temel bilimler mezunu çalışanın maaşını öder.

• Katma Değer Vergisi (KDV) Muafiyeti İmkanı  

Teknopark kayıtlı ve aktif firmaların rekabet gücünü artırmak ve üretim maliyetlerini azaltmak için KDV muafiyeti tanınır. Muafiyet süresi 31.12.2028 tarihine kadar olup gerekli görüldüğü takdirde uzatılabilir. Teknoparkta geliştirilen faaliyetlerde KDV muafiyeti kapsamı;

1. Yazılım ve Ar-Ge proje satışları
2. Yurt içi ve yurt dışı satışlar
3. Fatura kesimi
4. Yazılım üretimi

• TÜBİTAK Projelerine Sağlanan Özel Destek Uygulamaları

Çeşitli TÜBİTAK destek projelerine sağlanan özel destek uygulamaları Teknopark firmalarına da tanınır. Geri ödemesiz ya da düşük faizli finansal kaynaklar sunulabilir. Amaç finansal kaynak sağlamanın yanı sıra nitelikli personel almak ve altyapı ile işbirliğini geliştirmektir. Bu noktada TÜBİTAK projelerine sağlanan özel destek uygulamaları kapsamındaki programlar;

1. Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı
2. BİGG – Bireysel Genç Girişimci
3. KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destek Programı
4. Öncelikli Alanlar Ar-Ge Destek Programı
5. Kapasite Artırımı ve Mentorluk Programları
6. Teknoloji ve Yenilik Destek Programları

Teknopark firmalarına sağlanan teşviklerden ve vergi avantajlarından yararlanmak istiyorsanız, eDanışman’ın teknopark danışmanlığı hizmetinden yararlanabilirsiniz.

Teknopark Firmalarına Sağlanan Teşvikler ve Vergi Avantajları Hakkında Sıkça Sorulan Sorular